Từ ngày 29-30.9.2011, Ban Quản Trị Hội Đồng Senatus Việt Nam đến tĩnh tâm tại Nhà Thờ Kim Ngọc Giáo Phận Phan Thiết. Qua những câu chuyện trao đổi với anh chị em trong ban quản trị, tham khảo nguyệt san Legio Mariae tháng 8-9.2011, tôi xin gởi đến quý độc giả một chút tư liệu Legio Mariae nhân dịp mừng sinh nhật 90 tuổi Legio Mariae thế giới và 63 tuổi Legio Mariae Việt Nam.

“Từ gốc tổ Giêsê, sẽ đâm ra một nhánh nhỏ, từ cội rễ ấy, sẽ mọc lên một mầm non” (Is 11, 1). Legio Mariae là đoàn thể giáo dân, do ông Frank Duff người Ái Nhĩ Lan sáng lập vào ngày 7 tháng 9 năm 1921, được Giáo hội phê chuẩn và cho hoạt động. Trên thế giới hiện nay, Legio Mariae có mặt và hoạt động ở 180 quốc gia với gần 200 ngôn ngữ của Châu Âu, Châu Mỹ, Châu Á, Châu Phi và Châu Đại Dương.Ngày nay, hội đoàn Legio Mariae gồm trên 3 triệu hội viên hoạt động và khoảng 20 triệu hội viên tán trợ theo một hệ thống quản trị chặt chẽ:

- Hội Đồng Trung ương (Concilium Legionis), trụ sở đặt tại nước Ái Nhĩ Lan.

- Hội Đồng Miền (Senatus), tại các quốc gia.

- Hội Đồng Tỉnh (Regia).

- Hội Đồng Giáo Phận (Comitium).

- Hội Đồng Hạt (Curia).

- Đơn vị hoặc một chi nhánh (Praesidium). 

Giáo hội Việt Nam vinh dự tiếp nhận tổ chức Legio Mariae lần đầu tiên tại Nhà thờ Hàm Long, Hà Nội vào ngày 12.8.1948, Cha Sở Giuse Maria Trịnh Như Khuê làm linh giám (sau này ngài là vị Hồng Y tiên khởi GHCGVN). Ở Giáo phận Sài Gòn, Praesidium đầu tiên được thành lập ngày 27.06.1954 tại Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn, 6 năm sau, ngày 01.05.1960 Hội đồng miền Sài Gòn được thành lập.

Từ khởi điểm này, tổ chức Legio Mariae, ngày càng khuếch trương rộng ra cả nước, trong thập niên 50 thế kỷ trước từ các đơn vị thấp Praesidia (cấp Giáo xứ), các hội đồng Curiae (cấp Giáo hạt), các hội đồng Comitia (cấp Giáo phận), các hội đồng Regiae (cấp liên Giáo phận).

Từ khi thành lập Praesidium “Đức Mẹ Lên Trời” đầu tiên ngày 12.8.1948 tại Nhà thờ Hàm Long, đến ngày 12.8.2011 là tròn 63 năm. Legio Mariae tại Việt Nam đã trải qua nhiều thăng trầm, có lúc tưởng chừng như không còn hoạt động được nữa, nhưng nhờ có Mẹ Maria luôn luôn đồng hành, nâng đỡ, hướng dẫn, ban ơn, củng cố tổ chức nên hoạt động và phát triển không ngừng và còn phát triển qua 2 Giáo hội: Campuchia và Lào. Hiện nay, Legio Mariae đã có mặt khắp 26 Giáo phận Việt Nam với số hội viên, hoạt động và tán trợ khoảng gần 100.000 người. 

A.   90 năm Legio Mariae Thế giới

Buổi họp đầu tiên của họ được diễn ra vào lúc 08 giờ tối ngày 07.09.1921, là ngày áp lễ Sinh Nhật Đức Mẹ, tại căn nhà của chị Maria, nằm trên đường Phanxicô, thành phố Dublin, nước Ái Nhĩ Lan (Ireland). Đơn vị đầu tiên này nhận danh hiệu “Đức Mẹ Từ Bi”, nên được gọi là “Hội đoàn Đức Mẹ Từ Bi”. Thật là một điều trùng hợp kỳ diệu, ngày sinh nhật của Đức Mẹ (8.9) cũng là ngày tổ chức nhỏ bé này đã được khai sinh.

Nhóm giáo dân nhỏ bé này đã đến với nhau, ngoài lòng nhiệt thành với công cuộc làm sáng danh Chúa, đã không hề có ý định thành lập một hội đoàn to tát nào. Họ đã không ngờ rằng, chính Đức Maria đã qui tụ họ lại và Đức Chúa Thánh Thần đã là sức sống cho tổ chức nhỏ bé này mau chóng phát triển đến tầm vóc không thể nào ngờ được, và đã trở thành một đạo quân hùng mạnh chiến đấu dưới bóng cờ Đức Mẹ Maria.

Ông Frank Duff (07.06.1889 – 07.11.1980), một trong những Hội viên đầu tiên của nhóm giáo hữu này. Ông đã nhận ra Chúa Thánh Thần đã tác động mạnh mẽ trong tổ chức hoạt động tông đồ này. Từ một nhóm nhỏ đã nảy sinh ra nhiều nhóm nhỏ khác. Chẳng khác gì từ một thân cây đã mau chóng phát triển cành lá xanh tươi khi mùa Xuân đến.

Sau nhiều buổi cầu nguyện, họ đã đề cử ông Frank Duff như một Đấng Sáng Lập, đệ trình hồ sơ lên Đức Thánh Cha xin thành lập một tổ chức lấy danh hiệu “Legio Mariae” (Đạo Binh Đức Mẹ) cùng với cờ hiệu như chúng ta thấy ngày hôm nay.

- Ngày 16.09.1933 Đức Piô X đã gửi thư chúc lành cho Legio Mariae. Ngài viết “… Do đó, Thiên Chúa sẽ làm cho chúng con nên những tay cộng tác trong việc cứu rỗi, và đây là phương pháp tốt nhất để tỏ lòng các con biết ơn Đấng Cứu Chuộc”.

- Ngày 22.07.1953 Quyền chưởng ấn J.B. Montini gởi thư cho ông Frank Duff, nhờ chuyển đến tổ chức Legio Mariae một thông điệp bày tỏ lòng ái mộ và những lời khen tặng của Đức Thánh Cha Piô XII “… Ngài chia vui với ông khi nhận thấy ngọn cờ của Legio được dựng lên khắp bốn phương…”

- Ngày 19.03.1960 Đức Gioan XXIII đã gởi đến Legio Mariae, bức thư ngắn nội dung như sau: “Ta thân ái gởi đến các Ủy viên và Hội Viên Legio Mariae trên toàn thế giới phép lành Tòa Thánh đặc biệt, để chứng tỏ mối tình phụ tử của Ta và bảo đảm những thành quả liêng liêng dồi dào cho công cuộc đáng khen ngợi mà họ đang thực hiện”.

- Ngày 06.01.1965 Đức Phaolô VI gởi đến ông Frank Duff thông điệp, bắt đầu như sau: “Ông Duff thân mến, Đức Thánh Cha muốn nhân dịp này ban một thông điệp khen thưởng và khích lệ Legio Mariae (…) vì những mục trên đạo đức, những công việc đã thực hiện và phát triển rộng rãi, mang lại nhiều lợi ích lớn lao cho việc tông đồ Công giáo. Sự kiện ấy chứng minh quý phong trào là một khí cụ kiến hiệu lạ lùng, để xây dựng và mở rộng nước Chúa”… (qua Quốc Vụ khanh A.G. Cicognani).

- Ngày 02.06.1966 Quốc Vụ khanh A. Dell Acqua đã gởi đến ông Frank Duff bức thư trả lời về việc Đức Thánh Cha chấp nhận trên nguyên tắc kinh nhật tụng (có sửa chữa phần nào) và Thủ Bản Legio Mariae (giữ nguyên).

Mục đích:

     Legio Mariae luôn nỗ lực phấn đấu để đạt những mục đích sau:

1. Làm vinh danh Thiên Chúa, loan truyền Tin Mừng, cộng tác với Thiên Chúa cứu rỗi các linh hồn qua việc các hội viên sống đời cầu nguyện, thánh hóa bản thân, hoạt động dưới sự lãnh đạo của giáo quyền.

2. Cộng tác chặt chẽ với các linh mục để công tác mục vụ của các ngài mang lại hiệu quả cao hơn.

      3. Làm công tác tông đồ giáo dân qua sự hướng dẫn của Cha Sở.

4. Noi gương Đức Mẹ Maria trong đời sống Đức Tin, Đức Ái và Đức khiêm nhường. Cổ động và Sùng kính Đức Mẹ Maria bằng tràng chuỗi Mân Côi.

Legio Mariae hiện có mặt và hoạt động ở 180 quốc gia trên thế giới, với gần 200 ngôn ngữ. Theo thống kê năm 2001: có 3.800.000 hội viên hoạt động, trên 20.000.000 hội viên bảo trợ, tán trợ, hiệp sỹ.

B.   63 năm Legio Mariae Việt Nam

Cách đây đúng 63 năm, ngày 12.08.1948, đơn vị Legio Mariae “Đức Mẹ Lên Trời” Việt Nam đã được khai sinh với bốn hội viên đầu tiên ở nhà thờ Hàm Long thuộc Tổng Giáo phận Hà Nội. Đức Hồng Y Giuse Maria Trịnh Như Khuê, lúc bấy giờ đang là Cha Sở giáo xứ Hàm Long đã trở thành thành viên đầu tiên người Việt Nam của Đạo binh Đức Mẹ. Ngài đã dành nhiều sự quan tâm và dìu dắt, để Legio mỗi ngày thêm phát triển và vững mạnh. Giáo xứ Hàm Long từ lâu đã được coi như cái nôi khai sinh của Legio Mariae. Ngày 15.04.1954 Praesidium “Đức Mẹ Lên Trời” được nâng cấp lên Curia, sau này khi tái hoạt động trở thành Comitium Hà Nội ngày 21.03.2005.

Tại Tổng Giáo phận Huế Praesidium tiên khởi “Đức Mẹ Đi Viếng Bà Thánh I-sa-ve” được thành lập ngày 04.11.1951. Cấp hội đồng Curia ngày 07.10.1954, cấp Comitium ngày 15.08.1997.

Ở Giáo phận Sài Gòn, Praesidium “Đức Mẹ Thông Ơn Thiên Chúa” đầu tiên được thành lập ngày 27.06.1954 tại Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn, Curia đầu tiên thành lập ngày 04.10.1955, cấp Comitium ngày 04.08.1957, sau ba năm ngày 01.05.1960 được nâng cấp lên hội đồng Senatus cấp toàn quốc được thành lập. Cha linh giám tiên khởi là Giuse Phạm Văn Thiên (Giám mục gp. Phú Cường 1965).

Hoa Trái Nở Rộ

Hiện nay, tính đến tháng 06.2010, Legio Mariae đã có mặt khắp 26 Giáo phận Việt Nam với hệ thống tổ chức 01 Hội đồng Senatus cấp toàn quốc; 02 Regia cấp liên Giáo phận gồm Regia Huế thành lập ngày 16.08.2002 gồm 03 Giáo phận Huế, Đà Nẵng và Quy Nhơn. Regia Nha Trang thành lập ngày 29.04.2003 gồm có 03 Giáo phận Nha Trang, Ban Mê Thuột và Kontum.

Các cấp Hội đồng trực thuộc gồm 30 Comitiae cấp Giáo phận gồm Hà Nội, Nam Hà, Bùi Chu, Hải Phòng, Vinh, Phan Thiết, Đà Lạt, Bảo Lộc, Vĩnh Long, Bà Rịa, Phú Cường, Mỹ Tho, Cần Thơ, Hưng Hóa, Thanh Hóa. Trong đó 03 Commitiae thuộc Giáo phận Xuân Lộc; 03 Comitiae thuộc Regia Huế; 06 Comitiae thuộc Regia Nha Trang và 03 Comitiae thuộc Gp Sài gòn.

Với tổng số 328 Curiae, 51 Curia Junior, 4082 Praesidiae Senior và 827 Praesidiae Junior. Số hội viên hoạt động là 49.983, Junior là 15.194 hội viên và 73.410 hội viên bảo trợ và tán trợ.

Tại Giáo phận Phnompenh (Campuchia), Praesidium tiên khởi là “Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời” thành lập 09.02.2005, lên Curiae ngày 29.10.2006 gồm 13 Praesidiae Senior và 03 Praesidiae Junior.

Tại Giáo phận Batambang có 03 Praesidiae Junior và Praesidium tiên khởi là “Nữ Vương Rất Thánh mân Côi” lập ngày 19.08.2005 tại giáo xứ Kongpongcham.

Tại Lào, có 03 Praesidiae lập ngày 08.07.2008. Hiện nay được 02 Curiae tại Viengchan và Paksé. Đặc biệt, anh chị em bên Lào đã có Thủ Bản bằng tiếng Lào do sự quan tâm chăm sóc và ưu ái của Comitium Vinh và Senatus chuyển ngữ.

63 năm qua, Legio Mariae Việt Nam trải qua nhiều thăng trầm, thậm chí có thời gian không được hoạt động. Nhưng nhờ có Mẹ Maria luôn đồng hành, Mẹ đã hướng dẫn, nâng đỡ, ban ơn, củng cố để hội đoàn Legio Mariae Việt Nam mới tồn tại đến ngày hôm nay và còn có nhiều cơ hội để tiếp tục phát triển.

Qua các hoạt đông công tác tông đồ, hội viên Legio đã kết hợp nhuần nhuyễn đường hướng hoạt động của Legio với đường hướng mục vụ của HĐGMVN năm 1980: “Sống phúc âm giữa lòng dân tộc để phục vụ hạnh phúc của đồng bào”. Và cũng thật phù hợp với Thư Chung hậu Đại Hội Dân Chúa của HĐGMVN Năm Thánh 2010: “Cùng nhau bồi đắp nền văn minh tình thương tình thương và sự sống”.

Thực tế đã cho thấy rõ, nơi nào có Legio, giáo dân ý thức trách nhiệm của mình và được cộng tác với hàng giáo sĩ chấn chỉnh lòng đạo đức, đời sống nội tâm, thực hành bổn phận Công giáo, quan tâm giáo dục con cái, thế hệ trẻ và thể hiện tình làng nghĩa xóm… 

C.   Nhìn lại để Tạ Ơn.

Hướng về ngày mừng sinh nhật lần thứ 90 trọng đại (07.09.1921 – 07.09.2011), Legio Mariae nhìn lại dòng thời gian qua với biết bao nhiêu cảm nghiệm: “Hãy tạ ơn Chúa vì Chúa nhân từ. Muôn ngàn đời Chúa vẫn trọn tình thương” (Tv 118,1).

Nhìn lại với tâm tình Tạ Ơn Thiên Chúa “vì tình Chúa thương ta thật là mãnh liệt, lòng thành tín của Người bền vững muôn năm” (Tv 117,2).

Nhìn lại, để cảm tạ Hồng Ân Thiên Chúa đã ban cho các hội viên Legio Mariae có một đời sống Đức Tin, Đức Ái và Đức Khiêm Nhường theo gương Đức Mẹ Maria. Nhìn lại để ghi nhớ công ơn của các bậc tiền nhân còn sống cũng như đã qua đời; các ngài đã gầy dựng Praesidium trong hy sinh gian khổ, với một tấm lòng quảng đại và tràn đầy tình yêu Thiên Chúa. Các ngài đã để lại cho thế hệ kế thừa một gia sản thiêng liêng quý giá, đó là một Đại gia đình năng động và có tinh thần đoàn kết yêu thương. Đời sống chuyên chăm cầu nguyện cùng với những việc bác ái, từ thiện, thăm viếng đã trở nên những khí cụ để Legio Mariae có thể đem Chúa đến cho mọi người. Nhờ Mẹ Maria và cùng với Mẹ, các hội viên của Legio Mariae sẽ trở nên những chứng nhân tình yêu cho Tin Mừng được loan báo tới muôn dân.

Nhìn lại trong tâm tình sống lại ước nguyện của Tôi Tớ Chúa là Frank Duff, Đấng sáng lập Praesidium Legio Mariae đầu tiên, Legio Mariae tha thiết hướng đến tương lai trong tinh thần tích cực học hỏi Thủ Bản mỗi ngày để thấm nhuần và đón nhận ơn lành. Mỗi hội viên ủng hộ mạnh mẽ và chuyển lời kêu gọi cầu nguyện trong việc tuyên Chân Phước cho ngài Frank Duff, Tôi Tớ của Thiên Chúa.

D.   Nhiều sinh hoạt mừng sinh nhật

Mừng sinh nhật, Concilium (Hội đồng Trung ương) mời gọi Legio Mariae của từng giáo phận tổ chức lễ Tạ Ơn kỷ niệm 90 năm ngày khai sinh Legio Mariae tại Thành phố Dublin nước Ai Nhĩ Lan (07.09.1921) và gia tăng cầu nguyện cho việc phong Chân Phước cho Tôi Tớ Chúa là ngài Frank Duff, Đấng sáng lập Legio Mariae.

        Ngày 12/08/2011 với hơn 4.000 ủy viên, hội viên cả nước đã về Trung Tâm Thánh Mẫu La Vang mừng ngày Đại hội truyền thống của Legio. Tham dự Đại hội có Lm Gc Lê Sỹ Hiền Quản nhiệm Trung tâm hành hương Thánh Mẫu La Vang, Lm Phêrô Giuse Maria Hà Thiên Trúc Phó Linh Giám Senatus, Lm Giuse Vũ Ngọc Ruẫn Linh giám Commitium Hà Nội, Lm GB Lê Quang Quý Linh giám Regia Huế, Lm Giuse Nguyễn Văn Sỹ P. Linh giám Regia Nha Trang và 16 linh mục, 02 Soeurs Linh giám, Hội đồng quản trị Senatus Việt Nam, Comitium và Curiae của 03 Giáo tỉnh Hà Nội, Huế, Sài Gòn. 

Giáo tỉnh Hà Nội: Lạng Sơn, Nam Hà, Bắc Ninh, Thái Bình, Hải Phòng, Hưng Hóa, Thanh Hóa, Vinh, Bùi Chu, Phát Diệm.

        Giáo tỉnh Huế: Quy Nhơn, Đà Nẵng, Kontum, Nha Trang, Cam Ranh, Ban Mê Thuột.

        Giáo tỉnh Sài Gòn: Sài Gòn 2 và 3, Phú Cường, Vĩnh Long, Mỹ Tho, Bảo Lộc, Đà Lạt, Bà Rịa, Long Khánh, Biên Hòa, Gia Phương, Long Xuyên.

Thánh lễ tạ ơn mừng kính trọng thể Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời, cha Gc Lê Sĩ Hiền chủ tế, cùng 20 cha Linh giám đồng tế.

Ban chiều với kinh Catena và chương trình giao lưu, sinh hoạt văn nghệ, đại hội bế mạc lưu luyến chia tay.

Ban quản trị Senatus tiếp tục lên Kontum, hành hương đến Trung Tâm Hành Hương Đức Mẹ Măng Đen. Sau đó về Ban Mê Thuột, dâng thánh lễ trọng thể mừng kính Đức Mẹ Hồn Xác Lên Trời với cộng đoàn giáo xứ Chính tòa Thánh Tâm. Ban chiều đoàn đi viếng Đồi Đức Mẹ Giang Sơn cách Tp Buôn Ma Thuột 30km về phía đông nam theo QL 27 đường đi Đà Lạt. Đây là Trung Tâm Hành Hương nổi tiếng thuộc Giáo phận Ban Mê Thuột. Tượng đài Đức Mẹ được linh mục Giuse Nguyễn Hữu Nghị khởi công năm 1961. Sau hai năm xây dựng, cha chính GB Trần Thanh Ngoạn chủ sự làm phép và long trọng tổ chức lễ khánh thành trong 03 ngày (từ ngày 13 đến 15.08.1963), có rất đông giáo dân về tham dự.Tượng Đức Mẹ cao 6m32 do điêu khắc gia Đinh Văn Lượng thuộc giáo xứ Phát diệm Phú nhuận, Giáo phận Sài Gòn đảm trách, nét mặt Mẹ hiền từ nhân hậu, trên đầu Đức Mẹ mang triều thiên 12 ngôi sao. Tượng đài xây dựng trên đồi đá xếp tự nhiên ở độ cao 823m so với mặt biển. Đường từ quốc lộ lên đến tượng đài dốc đứng, rộng hơn 3m, dài khoảng 1,5km, lát đá hộc. Dọc bên đường có sẵn ghế đá để khách hành hương nghỉ chân.Vào năm 2000, cha Phêrô Bùi Văn Thục cho trùng tu, tôn tạo lại bệ tượng Đức Mẹ bằng đá hoa cương, mở rộng mặt bằng, gia cố bờ tường chung quanh lễ đài, xây dựng bốn gian nhà và hai phòng cơm dành cho khách hành hương. Tháng 11.2002, xây dựng nhà Bát Phúc và hoàn thành công trình trùng tu vào ngày 31.12.2002. Vào các ngày mồng 03 Tết Nguyên Đán, 15.08 hàng năm và các ngày thứ Bảy đầu tháng, có rất đông khách hành hương từ khắp nơi về dự Thánh lễ để tôn vinh Mẹ.

Ban quản trị Senatus tham quan nhà thờ gỗ Tòa Giám Mục Ban Mê Thuột. Đức Giám Mục Giáo phận đón tiếp rất trịnh trọng và thân tình. Đoàn đến viếng mộ Đức cố Giám mục Giuse Nguyễn Tích Đức.

Sau một tuần hành hương bổ ích và thú vị, đoàn trở về Sài gòn.

Ngày lễ Sinh nhật Đức Mẹ 8.9 sắp đến, từ khắp các giáo phận, giáo hạt, giáo xứ, Legio Mariae tổ chức đại hội và dâng thánh lễ tạ ơn.

E.   Góp phần truyền giáo

Linh đạo quan trọng nhất của Legio là: “Ad Jesum Per Mariam” (Đến với Chúa Giêsu qua Mẹ Maria). Qua các hoạt động tông đồ như thăm viếng người bệnh, người nghèo khổ, và nhất là các giờ cầu nguyện, Đạo binh Đức Mẹ tại Việt Nam đã và đang trở thành một hội đi đầu trong phong trào giáo dân, đóng góp cho công cuộc truyền giáo. Đặc biệt, với ngày kỷ niệm 90 năm Legio thế giới và 63 năm Legio Việt Nam, Legio Mariae Việt Nam chào mừng các anh chị em hội viên của hai nước láng giềng Lào và Campuchia.

Mỗi hội viên Legio noi theo mẫu gương của Đức Mẹ, sống xứng đáng là những Kitô hữu nhiệt thành để đem Chúa đến cho mọi người. Giáo hội Hàn Quốc, với con số giáo dân tăng lên không ngừng, nhờ công sức đóng góp rất quan trọng của Legio Mariae. “Nước Trời cũng giống như chuyện hạt cải người nọ lấy gieo trong ruộng mình. Tuy nó là loại nhỏ nhất trong tất cả các hạt giống, nhưng khi lớn lên, thì lại là thứ lớn nhất; nó trở thành cây, đến nỗi chim trời tới làm tổ trên cành được” (Mt 13, 22).

Trong sứ vụ truyền giáo hiện nay, Legio Mariae có một vị trí và vai trò khá quan trọng. Legio Mariae là một hội đoàn giáo dân năng động và có tinh thần đoàn kết yêu thương, làm việc bác ái, thăm viếng, như những khí cụ bình an để Legio Mariae có thể đem Chúa đến cho mọi người. Nhờ Mẹ Maria và cùng với Mẹ Maria, các hội viên Legio Marie trở nên những chứng nhân tình yêu cho Tin Mừng.

Xin hiệp thông tạ ơn Chúa, tri ân Mẹ Maria nhân sự kiện trọng đại mừng sinh nhật Legio Mariae.

Lm Nguyen Hữu An.                                                                                                   Nguồn: Trang Tin GP Phan Thiết